Жастарды қолдау тек бір топ жасты біріктіріп, оларға мораль оқу емес. Талапты да талантты, айдарынан жел ес­кен жастардың лайықты білім алып, сауатты маман бо­лып қалыптасуы биліктің жастарға деген оң көзқарасы ар­қылы дамиды. 5 жылдан бері біліміне сенімді, оқуда озат жастарға арнап аймақ әкімі Қ.Көшербаев­тың білім гранттары бөлініп келеді. Әлеуметтік жағынан әл­сіз не толық емес отбасынан шыққан дарынды жастарға демеу болған әкім грантымен осы уақытқа дейін бірнеше қы­зылордалық білім алып, қазірде алды оқуды аяқтап, ма­ман атанып, ел экономикасының дамуына қызмет етуде.

    Қызылорда об­лыстық жұмыспен қамту және әлеу­мет­тік бағдарламалар басқармасы мамандарының айтуына қарағанда, білім гран­ты халықтың осал топ­тарынан шық­қан балаларға беріледі. Демек, жетім бала­лар, мүгедек балалар, ата-ана­сының қамқорлы­ғын­сыз қал­ған, ата-ана­сының екеуі де зейнеткер немесе ата-ана­сының біреуі немесе екеуі де мүгедек, көп балалы, аз қамтылған, асы­рау­­шы­сынан айырылған сту­денттерге тағайын­далады.  

   Тамыз басталса бала оқытып отырған ата-анада тыным болмайды. Мектепті аяқтап, маман болуға ниеттеніп отырған түлектер мемлекеттік гранттың нәтижесіне көз салады. Ал, мемлекеттік гранттан қағылғандары жекеленген оқу орындарының тиімділігі мен шарттарын іздеп, таңдау жасайды.

    Осы аптада барлық қазақстандық түлектердің бірін білім бәсекесінің нәтижесі қуантты, бірін мұңайтты. Мемлекеттік грантқа үміт артқандар тізімнен өзін көріп, төбелері көкке жетіп жатса, ендігі бірінің көңілі құлазыды. Межелі баллға ұпайы жетпеген талапкерлердің таңдауы ақылы оқуға ауысты. Дегенмен, талап үдесінен шығу бәріне бірдей сенімділік бере бермейтіні рас. Сонымен, биыл қанша грант бөлінді? Жастардың таңдауы қай бағытқа, қай қалаға бұрылды?

     Статистикамен санамалайтын болсақ, былтырғы жылдарға қарағанда биыл грант саны едәуір артқан. Оған се­беп те жоқ емес. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 5 бастамасының бірін жастардың тегін білім алуына арнауы келешектің экономикасына капитал құйғаны деп білу керек. Соның нәтижесінде Үкімет 20 мың грант бөліп, оның 11 мыңы техникалық бағытқа, 5 мыңы еңбек нарығына қажетті мамандықтар, 3 мыңы магистрлерді даярлауға, 1 мыңы PhD докторларды оқы­ту­ға жұмсалмақ. Жалпы бес бастамадан бөлек, осы жылғы мемлекеттік гранттың жалпы саны 53594-ке жеткен. Жауапты мамандардың сөзіне сен­сек, аталған гранттардың 5944-і күндізгі оқытудың 1-курсына, 2650-і ЖОО дайындық бөлімдеріне қабылдауға бөлінген.

   Спирттік ішімдіктерге салыну­шы­лық маскүнемділікке алып келеді. Маскүнемдік мінез-құлықты бұзу­мен қатар қылмысқа да итерме­ле­уі мүмкін. Жаңақорғандағы оқу­шы қыз­дың өлімі де осы ішімдікпен бай­ланысып жатқанын жұрт жақсы біледі. Араққұмар адамның отбасы, бала-шағасының берекесі кетіп, қа­дірі қашады. Ішкілікке бойы үйрен­ген адамда тоқтау болмайды. Ұдайы ішуге салынған адам әйтеуір бір сыл­тау тауып ішуді көздейді, өзінде бол­маса, кім көрінгеннен сұрап ішуге арланбайды, кез келген бөтелке­лестерімен бірлесіп те іше береді. Барған сайын "сау" жүруі азаяды.

   Мастықтың әсерінен ауруға шал­дыққан адамға уақытша еңбекке жарамсыздығы жөніндегі жәрдем төленбейді. Спиртті ішімдікке са­лыну салдарынан өз жанұясының материалдық жағдайын ауырлатқан адамдарға, сот арқылы жанұясына жәрдем көрсетуі міндеттелмеген. Сондықтан осы кеселдің кесапаты жайында толыққанды зерттеу жа­сап көрдік. Өйткені мамандық тал­ға­майтын, адам іріктемейтін бұл за­уал барлық ортада қылаң беруі ық­ти­мал. Оның ішінде өнер адамдары да бар.

   Жаздың жарқын күндерімен қоштасатын сәт те жақындап келеді. Бұл жаңа оқу жылының басталуын аңғартады. Содан болар, тамылжыған тамыз айы ата-ана қауымы үшін тынымсыз тіршіліктің нағыз қайнаған шағына айналған. Баланы мектепке даярлау, оқу құрал-жабдықтарын түгендеу, мектеп формасының сапасына мән беріп, соңғы үлгідегі киімді бауыр еті баласына алып беру - бүгінгі ата-ананың басты міндеті. Ал, мектепке асыққан балалардың бар ойы талғамындағы киімді таңдап, өзіне ұнаған заттарды алу. Әрине, мұның барлығы қаржы мәсе­лесі­не келіп тірелетіні анық. Жалпы, бір оқушыны мектепке әзірлеу үшін қанша қаражат қажет? Көпшілікті толғандыр­ған мәселенің мәнісін білу үшін әрі сауалымызға тұщымды жауап алу мақсатында базарға бас сұққан едік.

   Сыр халқының басым бөлігін "Ескі базардың" ішінен табуға болады. Базарға ентелеп ене бастағаннан қызу сауданың қарқынын байқайсың. Ығы-жығы жүрген адамнан көз сүрінеді. Бір байқағаным жалғыз жүрген жанды сирек кездестіреді екенсің, соның басым бөлігін бала жетектеген ана-ата құрап отыр. Қайтсін енді, осының бәрі оқу маусымына әзірленудің әлегі емес пе? Қай сауда орнына барсам да, абыр-сабыр күйдегі саудагер мен таңдау жасап тұрған тұрғынды көз көреді. Әрине, бұлай болмаса несі базар? Менде өз миссиямды орындауға кірісіп, базарды шарлап, тауар бағамын барлап қайттым. Сонымен, бастауыш сыныпқа баратын оқушыны мектепке даярлау қанша тұрады? Мектеп формасының сапасы сын көтереді ме? Бағаға сапа қаншалықты сай?